Khoảng lặng trong tâm hồn

    "Hãy dừng lại trong thinh lặng và chúng con sẽ nhận biết Ta là Thiên Chúa" ( TV 46,11).

     Đã khá lâu rồi, tôi được đọc một câu chuyện rất thú vị, chuyện kể rằng:

     Một lần nọ, có một người nông dân bị mất một chiếc đồng hồ trong kho thóc. Đó không phải là một cái đồng hồ thông thường bởi nó còn có giá trị về mặt tình cảm đối với ông.

     Sau một thời gian dài tìm kiếm vô vọng, người nông dân phải nhờ sự trợ giúp của những đứa trẻ đang chơi bên ngoài. Ông hứa, nếu ai tìm được chiếc đồng hồ bị mất sẽ được thưởng.

      Nghe thấy vậy, đám trẻ con nhanh chân chạy xung quanh kho thóc tìm kiếm. Chúng đi khắp nơi, lục tìm ở mọi chỗ, từ nơi chứa thóc đến tận cả chỗ cho gia súc ăn, nhưng vẫn không thấy. Chỉ đến khi ông đề nghị bọn trẻ dừng việc tìm kiếm thì có bé trai chạy tới và yêu cầu ông cho nó một cơ hội nữa.

     Người nông dân nhìn đứa bé và nghĩ: "Tại sao lại không chứ? Sau tất cả thì cậu bé này có vẻ khá chân thành". Ông dẫn cậu bé trở lại trong kho. Một lúc sau, cậu đã chạy ra và trên tay là chiếc đồng hồ của ông. Người nông dân rất hạnh phúc và ngạc nhiên, ông hỏi cậu bé: "Làm cách nào mà cháu có được nó, sau khi tất cả các bạn khác đã từ bỏ?".

     Cậu bé đáp: "Cháu không làm gì cả và chỉ ngồi im một chỗ để lắng nghe. Trong im lặng, cháu thấy tiếng kim đồng hồ chạy và theo đó cháu tìm ra nó".

     Đúng vậy, sự tĩnh lặng trong tâm hồn có thể sẽ tốt hơn so với một trí não luôn hoạt động. Hãy để cho tâm trí của bạn những phút giây nghỉ ngơi, thư giãn hàng ngày. Và hãy xem, sự hiệu quả mà nó đem lại khi giúp bạn xây dựng cuộc sống hằng mong đợi của mình. 

      Trong cuộc sống hằng ngày, chúng ta thường nhìn thấy nhiều người nóng nảy, dễ tức giận chỉ vì những chuyện nhỏ, lăng mạ người khác nếu người ta nói không vừa ý, một số còn dùng đến cả bạo lực. Nhưng chúng ta cũng hay gặp những người tu luyện có tâm tính cao, họ luôn luôn xử lý sự việc một cách điềm tĩnh và tử tế, khi đối mặt với xúc phạm và sỉ nhục họ chỉ bình thản như mặt hồ phẳng lặng vậy.

      Một lần, tôi tò mò hỏi một vị tu sỹ: “Làm sao có thể có thể đạt được sự độ lượng, bình thản như mặt hồ phẳng lặng khi bị lăng mạ?” Vị Hòa thượng trả lời: “Để có thể bình thản như mặt hồ phẳng lặng, chúng ta cần vất bỏ tất cả chấp trước và từ bỏ mọi tình cảm và dục vọng, đó chính là buông bỏ bản thân mình”. Và tôi ngộ ra rằng: Khi chúng ta buông bỏ bản thân mình, chúng ta sẽ có một tâm trí tĩnh lặng, không bị ảnh hưởng bởi niềm vui hay nỗi buồn. Khi bị sỉ nhục, lăng mạ sẽ không nổi giận; khi gặp khó khăn, hoạn nạn, sẽ không lo sợ; khi đối mặt với vui buồn hay nghịch cảnh, đau khổ vẫn giữ được bình tĩnh và đón nhận chúng một cách bình thản….

      Thời Trung Quốc cổ, có nhiều học giả tâm hồn điềm tĩnh như mặt hồ phẳng lặng: Đào Tiềm trồng hoa cúc và hoa sen; Lý Bạch uống rượu và thưởng thức ánh trăng; Tô Thức chợp mắt trên chiếc giường mây… Hay như trong Tam Quốc Diễn Nghĩa, khi tướng Tư Mã Ý chỉ huy 150.000 quân lính đánh vào Nhai Đình, khi đó, Gia Cát Lượng chỉ có 2.500 quân lính, nhưng Gia Cát Lượng không run sợ; với hai đứa trẻ đứng bên cạnh, ông ta ngồi trong thành chơi đàn tam thập lục một cách điềm tĩnh. Tiếng nhạc thanh bình làm Tư Mã Ý run sợ bỏ đi. Quả là: “Không sợ khi núi Thái Sơn đổ trước mắt, không sợ khi sét đánh gần kề”, điều này không thể đạt được bởi một người bình thường.

      Trong đời sống thường ngày, chúng ta cũng có thể có những chút "giác ngộ": đời là vô thường, là bóng câu qua cửa sổ, là bọt bèo, là giấc mộng, là bông hoa sớm nở tối tàn, như ngọn đèn treo trước gió!! Đã biết vô thường sao còn phiền não, bởi ta chỉ giật mình “ngộ" một chút rồi quên, rồi "trôi lăn" theo những tham sân si, những quấn quít chằng chịt vô cùng hấp dẫn của thú vui không sao thoát nổi! Để rồi con người ta luôn khát khao tìm kiếm ý nghĩa cuộc đời, sự hiện hữu của kiếp người ... Phật giáo khẳng định: Con đường độc nhất đưa đến thanh tịnh cho chúng sinh, diệt trừ khổ ưu, thành tựu chánh trí... là con đường hạnh phúc trải nghiệm của Đức Phật, với nụ cười tự tại trên môi, nhất quán, xuyên suốt …. Con đường đó chính là Thiền định và Thiền quán.

     Còn đối với người Kitô hữu, chúng ta cần phải thinh lặng, tâm hồn tĩnh lặng như mặt hồ phẳng lặng để học biết lắng nghe, bởi vì Thiên Chúa nói trong thinh lặng của tâm hồn. Và để có thể cảm nghiệm được sự thinh lặng này, để có thể lắng nghe Thiên Chúa nói, chúng ta cần có tâm hồn trong sạch, bởi vì tâm hồn trong sạch có thể nhìn thấy Thiên Chúa, cảm nghiệm Thiên Chúa và lắng nghe Ngài. Chúng ta không thể nào đặt mình trong sự hiện diện trực tiếp của Thiên Chúa, nếu chúng ta không có thói quen giữ thinh lặng trong tâm hồn và bên ngoài quanh chúng ta. Chính sự tĩnh lặng là khoảng không gian không thể thiếu để Thiên Chúa ngõ lời với ta, gặp gỡ giữa Chúa và ta trong chính tâm hồn mình, nếu không có sự tĩnh lặng thì Thiên Chúa không thể lên tiếng, vì bản thân chúng ta không muốn nghe hoặc chưa sẵn sàng nghe.

      Sự tĩnh lặng không chỉ là điều kiện tối cần để cầu nguyện, để nhận ra dung mạo của bản thân, mà còn là chốn nghỉ ngơi để phục hồi sức khỏe thể xác và nghị lực tinh thần, để tiếp tục một hành trình mới. Nếu cứ thả mình theo một lối sống ồn ào, thì ta càng trở nên nô lệ cho chính mình, và cuộc sống thật là ảm đảm, chẳng biết mình sống cho ai, vì ai, đi đâu, về đâu, chỉ còn lại bóng đêm và tăm tối trong căn nhà tâm hồn mình.

Một ngày tất bật với cuộc sống, chúng trở về phòng buông người trên chiếc ghế với hơi thở dài mỏi mệt. Những “tíc tắc….” của chiếc đồng hồ treo tường trôi qua. Có bao giờ chúng ta giật mình, ý thức rằng mình đã đánh mất, hụt hẫng một cái gì đó trong cuộc sống không? Chắc là có, nhưng chúng ta hãy bình tĩnh, trở về an trú thảnh thơi. Buông bỏ những lăng xăng trong tâm, hít thở một hơi thật sâu với ý thức trọn vẹn, rồi bạn mỉm cười, một nụ cười trẻ thơ và chúng ta sẽ thấy cuộc đời đáng yêu, đáng sống lắm. 

       Giữa bộn bề lo toan vất vả của cuộc sống này, mong mỗi người chúng ta hãy lặng yên để lắng nghe tiếng đời vọng lại trong tâm hồn mình và chúng ta sẽ có thêm niềm tin yêu bước tiếp hành trình mà chúng ta đã lựa chọn.

         Bởi hạnh phúc đơn giản đến từ những khoảng khắc lặng yên ngọt ngào như thế…
       Và mỗi sớm mai, trong tâm thái hồn nhiên, niệm và tỉnh giác, bạn và tôi có thể mỉm cười khẽ hát:

“Ba cõi lầm mê tâm tịch tịnh
Một đời sanh tử tánh thường như
Sớm mai thấy nụ hoa hồng nở
Nhẹ gót trần sa mộng tỉnh rồi”.