Cẩm Trường (xã Quỳnh Yên, huyện Quỳnh Lưu, Nghệ An) là một trong những xứ đạo giàu
truyền thống bậc nhất Giáo phận Vinh (gồm 3 tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình).
Lịch sử giáo phận đã ghi lại, sau khi vào truyền giáo tại Cửa Bạng – Ba Làng
(Thanh Hóa) ngày 19/03/1627, phái đoàn dòng Tên do cha Đắc Lộ dẫn đầu đã đến
truyền giáo tại vùng Quỳnh Lưu (Nghệ An). Tại đây, các thừa sai đã rửa tội cho
nhiều người sống xung quanh lạch Quèn và lạch Cờn. Trước đó, một số gia đình
Công Giáo từ Nam Định trong cuộc chạy cơn bách hại của Chúa Trịnh đã vào cư trú
tại vùng đất Đồng Ngói – Cẩm Trường. Hạt giống Tin Mừng nơi đây phát triển
mạnh, đến năm 1732 giáo họ Kẻ Quát được thành lập (tiền thân của giáo họ trị sở
Cẩm Trường) và giáo họ Hạ Lăng (Đồng Lăng) thành lập năm 1750.
Gần 200 năm sau, vào khoảng 1863,
thừa sai Nicolas Barbie Tâm coi sóc xứ hạt Gấm Dài - Quỳnh Lưu đã gửi một bản
phúc trình khác về Tòa Giám mục Xã Đoài để chuẩn bị lập họ, phân xứ. Giáo xứ
đầu tiên trên đất Quỳnh Lưu chính thức thành lập với tên gọi là Cẩm Trường
(1865), thay cho tên gọi vùng truyền giáo Gấm Dài - Quỳnh Lưu trước đây. Danh
xưng “Cẩm Trường” - nghĩa là dải lụa dài (“Cẩm” là “gấm vóc”, “Trường” là “dài”).
Theo sử sách kể lại, lúc này giáo xứ Cẩm Trường có tất cả 34 giáo họ: Cẩm
Trường, Đồng Lăng, Hội Yên, Yên Hoà, Du Xương (Trang Họ), Quý Vinh, Dị Lệ,
Thuận Nghĩa, Yên Lưu, Hạ Nguyên, Thượng Nguyên, Trung Nguyên, Thuận Giang, Tân
Lập, Thanh Dạ, Cự Tân, Xuân An, Lộc Thuỷ, Mành Sơn, Văn Phú (Quỳnh Tiến), Tân
Yên, Ngọc Thanh, Ngọc Sơn, Văn Thai, Văn Trường, Văn Cả, Thia Thia (Vịnh
Giang), Đồng Lầy (Phú Xuân), Đồng Xuân (Quang Tĩnh), Đồng Ầm, Đập Bể (Nghĩa
Thành), Đồng Lèn, Tân Hội (Tân Nghĩa) và Vịnh Yên (An Hoà).
Thánh lễ khánh thành và cung hiến thánh đường Giáo xứ Cẩm Trường 10/3/2010 |
Trải qua quá trình phát triển thăng trầm, Cẩm Trường trở thành xứ mẹ của
các giáo xứ thuộc Giáo hạt Thuận Nghĩa (Quỳnh Lưu) và Giáo hạt Phủ Quỳ (Nghĩa
Đàn). Trước ngày thành lập, giáo xứ có 22 Linh mục Thừa sai chánh coi sóc;
trong đó, có Cha Ambrôsiô Nhân là Thừa sai Pari từ trần vào năm 1834. Kể từ khi
mang tên chính thức là Cẩm Trường, giáo xứ gần 150 tuổi với 21 linh mục quản
nhiệm, trong số đó có 7 Cha đã yên nghỉ tại giáo xứ. Cha xứ đương nhiệm là linh
mục Antôn Nguyễn Văn Thanh, quản xứ từ năm 2006. Xứ Cẩm Trường hiện có 5.000 giáo
dân, với giáo họ Trị sở Cẩm Trường, Đồng Lăng, Hội Yên và Trường Cựu.
Giáo xứ Cẩm Trường có có 13 linh mục con cái,
trong đó, có Lm. Phêrô Nguyễn Văn Quế đã tử vì đạo ngày 14-11-1962 tại trại tù
Quyết Tiến (Cổng Trời, Hà Giang) và 5 Cha qua đời tại quê hương; có 5 đại chủng
sinh, 22 tu sỹ khấn tạm và 28 tu sỹ đã khấn trọn đời tại các Dòng tu trong và ngoài nước.
Trải qua hàng trăm năm phát triển và trưởng
thành, con cái Cẩm Trường có quyền tự hào về những trang sử hào hùng mà biết
bao thế hệ cha anh đã gây dựng. Họ cũng đã và đang tiếp bước trong việc bảo vệ
đời sống Đức tin và phát huy truyền thống đạo đức đó của các tiền nhân.
Thánh đường Đức Mẹ Mân Côi - giáo xứ Cẩm Trường |
Khuôn viên thánh đường |
Pet. Minh Chính